Bakkhalar

Açıklama

Bakkhalar

Euripides (MÖ y.484-406): Atina’nın yetiştirdiği üç büyük tragedya şairi arasında en fazla eseri günümüze ulaşan sanatçı olarak özel bir yeri vardır. Bu durum şenliklerde Aiskhylos ve Sophokles kadar birincilik ödülü kazanmamış olsa da halk arasında daha çok beğenilen bir şair olmasına bağlanır. Euripides’in oyun kahramanları insana özgü zayıflık ve kusurları taşırlar, yaşadıkları tragedyalar da bu kusurları ile vazgeçemedikleri tutkularından kaynaklanır. Ölümünden sonra oğlu tarafından sahneye konulan Bakkhalar şairin başyapıtı olarak kabul edilir. Bu eserde Tanrı Dionysos ile ona tapınmayı reddeden Thebai kralı Pentheus arasındaki çatışma konu edilmiştir.

Sabahattin Eyüboğlu (1909-1973) Hasan Âli Yücel’in kurduğu Tercüme Bürosu’nda görev aldı. İÜ Edebiyat Fakültesi’nde Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde öğretim üyesi olarak çalıştı. Köy Enstitülerinde dersler verdi. Yazdığı pek çok kitabın yanı sıra Shakespeare, Montaigne, Platon, Hayyam gibi pek çok önemli yazar ve düşünürün eserlerini çevirdi.

ÖNSÖZ

Bakkhalar’ın bilim ve sanat değeri eksik bir çevirisi bile şimdilik faydalı olur sanıyorum; çünkü Bakkhalar yalnız Yunan tragedyasının değerli bir örneği değil, Dionysos dininin de belli başlı belgelerinden biridir. Dionysos dini ise Batı’nın fikir ve sanat kaynaklarından biri ve belki en bereketlisidir. Yalnız tiyatroyu doğurmuş olması bile bu dinin Avrupa kültüründe ne büyük bir yer tuttuğunu gösterir. Dionysos, ruhunu ve zekâsını doğayla doyuran yeni insanlığa en yakın gelen tanrıdır. Hıristiyanlık, Avrupalıların Dionysos’u kendi tanrıları gibi sevmelerine mani olmamıştır.
Bugün bile hâlâ doğayı öven her türlü sanat eserinde Dionysos’un kudretli nefesi hissedilir. Topraktan fışkıran hayat, her Batılı şaire Dionysos’u hatırlatır. Bu harikulade efsane, her yıl asmaya yürüyen su gibi, Batı şiirini zaman zaman coşkun korolarıyla doldurur. Doğayı bir Avrupalı gibi görebilmek için Dionysos’u tanımış olmak gerekir…

…