Osmanlı Donanması
Açıklama
Osmanlı Donanması
Cezayir’den Azak’a, Selanik’ten Muha’ya imparatorluğun birliğini ve toprak bütünlüğünü korumak, isyan eden sahil eyaletlerinde asayişi sağlamak, Venediklilere ve Çarlık Rusyası’na karşı mücadeleyi yürütmek… Tam üç buçuk yüzyıl boyunca Osmanlı donanmasının asli görevleri bunlar olmuştur. 1571’deki İnebahtı hezimetinden sonra sil baştan inşa edilen Donanma-yı Hümayun, varlığını devam ettirdiği süre boyunca kendini yenilemek için hep büyük bir çaba gösterdi ve önce kadırgadan kalyona, sonra da kalyondan zırhlıya geçişi başardı. Ancak bu süreç boyunca gitgide Batı’ya bağımlı hale gelmekten de kurtulamadı ve en sonunda bir kurum olarak Almanya’nın avucuna düştü. 1918’de de Alman imparatorluğu ile beraber tarihe karıştı. Osmanlı denizcilik tarihinin duayen ismi Daniel Panzac, Karadeniz, Ege ve Kızıldeniz’de kol gezen gemileriyle, zaferleri kadar yenilgileriyle, arı kovanı gibi çalışan tersaneleriyle, kurulan ve bozulan ittifaklarıyla; leventleri, korsanları ve Avrupalı mühendisleriyle Osmanlı donanmasının serüvenini capcanlı bir dille anlatıyor. Virginia Aksan’ın Türkçe baskıya yazdığı özel sunuş yazısında da belirttiği üzere Osmanlı Donanması, Türk denizcilik tarihi literatüründe kalıcı bir yapıtaşı özelliği taşıyor.
Daniel Panzac (1933-2012), Osmanlı’da nüfus, sağlık ve denizcilik konularındaki çığır açıcı çalışmalarıyla uluslararası ün kazandı. CNRS mensubu olan Panzac, kariyerinin büyük kısmını Aix-en-Provence Üniversitesi’nde sürdürdü. Osmanlı sağlık sistemi hakkındaki öncü çalışması Osmanlı İmparatorluğu’nda Veba 1985’te (Türkçe baskısı 1997) yayımlanan Panzac, toplamda dokuz kitap ve çok sayıda makaleye imza attı. Yayımlanan bazı eserleri:
Les corsaires barbaresques: La fin d’une époque, 1800-1820 (1999); La caravane maritime: Marins européens et marchands ottomans en Méditerranée, 1680-1830 (2004).