Osmanlı’da Değişim ve Anayasal Rejim Sorunu

Açıklama

Osmanlı’da Değişim ve Anayasal Rejim Sorunu Seçme Eserleri II

Osmanlı İmparatorluğu’nun son yüzyılı reformlar dönemidir. Bu reformların temel amacı, çokça belirtildiği gibi ordunun modernleştirilmesi olabilir ama 19. yüzyılın devlet adamı malî, adlî ve idarî alanda da bir bütün olarak modernleşmenin gereğini anlamıştı. 19. yüzyılın reformcuları Osmanlı tebaasının can ve mal güvenliği içinde, kanun ve nizam egemenliği altında yaşamasını istiyorlardı. Bir toplumda değişme başladığında bu değişim, öngörülen alanlar kadar, öngörülmeyen alanlara da sıçrar. Bu nedenle Avrupa uygarlığı orduda, maliyede, yönetimde olduğu gibi kültürde, edebiyatta, günlük yaşamda da Osmanlı toplumu için model oldu. Tanzimat dönemi, Osmanlı toplumunda yeni bir insan tipinin ortaya çıktığı devirdir.

Prof. Dr. llber Ortaylı, değişimin kurumlara, şehirleşmeye, kültüre, aileye, günlükyaşama etkilerini, modernleşme sürecinin Osmanlı toplumundaki farklı yansımalarını işlediği Osmanlı’da Değişim ve Anayasal Hejim Sorunu adlı bu eserinin son bölümünde ise, II. Abdülhamid devrinde Kanun-ı EsasTnin ilânı ve ilk Osmanlı parlamentosunun açılmasıyla başlayan “anayasal rejim” sürecini farklı yönleri ve arka planıyla birlikte ele alıyor.

İÇİNDEKİLER

I

Osmanlı Kurumları ve Değişim

I

İkinci Viyana Kuşatması’nın İktisadî Sonuçları Üzerine

II

17. Yüzyıl Sonlarında Orta Anadolu Vilâyetlerinin Toplumsal-Ekonomik Durumu Üzerine

III

18. Yüzyılda İlmiyye Sınıfının Toplumsal Durumu Üzerine Notlar

IV

Osmanlı Bürokrasisinin Özelliklerine Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım Denemesi

V

Osmanlı Toplumunda Yönetici Sınıf Hakkında Kamuoyunun Oluşumuna bir Örnek: Menâkıb-ı Paşa-i Veli

VI

Osmanlı Toplumunda Aile

II

Osmanlı Şehirleri ve Ulaşım Sistemi

VII

Eski Türk Şehirlerinde Yapı İşlerinin Fonksiyonel Düzenlenişi ve Yapı Örgütü

VIII

16. Yüzyılda Rodosçuk (Via Aegnetia’nın Marmara Uzantısı)

IX

Devenin Taşıma Maliyeti Eğrisi Üzerine Bir deneme

X

19. Yüzyılda Kastamonu Vilâyetindeki Yapısal Değişim Üzerine

XI

19. Yüzyıl Ankara’sına Demiryolunun Gelişi ve Bölgedeki Üretim Eylemlerinin Değişimi

XII

19. Yüzyılda Trabzon Vilâyeti ve Giresun Üzerine Gözlemler

XIII

Kent Tarihinde Kaynak Sorunları

XIV

19. Yüzyıl Sonunda Suriye ve Lübnan Üzerine Bazı Notlar

XV

Yanya Vilâyeti’nin Limanı Olarak 19. Asrın İkinci Yarısında Preveze

XVI

19. Yüzyılda Bir Mezopotamya Limanı: Basra

III

II. Abdülhamid Döneminde Osmanlı İmparatorluğu

XVII

Osmanlı İmparatorluğu’nda Askerî Reformlar ve Polonyalı Mülteci Subaylar

XVIII

II. Abdülhamid Devrinde Taşra Bürokrasisinde Gayrimüslimler

XIX

II. Abdülhamid Döneminde Anayasal Rejim Sorunu

XX

İlk Osmanlı Parlamentosu ve Osmanlı Milletlerinin Temsili

XXI

Osmanlı İmparatorluğu’nda İdarî Modernleşme ve Mahallî İdare Alanındaki Gelişmeler

XXII

İlk Osmanlı Parlamentosunun Yapısında Eyâlet İdare Meclislerinin Etkisi

XXIII

Midhat Paşa’nın Vilâyet Yönetimindeki Kadroları ve Politikası

XXIV

19. Yüzyılda Panislâmizm ve Osmanlı Hilâfeti

Notlar

Dizin