Sahnelenen İktidar

Açıklama

Sahnelenen İktidar

Ünlü sosyolog Georges Balandier Sahnelenen İktidar’da tarih boyunca her devirde ve her coğrafyada rastlanabilecek tüm iktidar ve muhalefet biçimlerinin bir tür teatrallik barındırdığını, sahneleme sanatına has tekniklere başvurarak rıza ve dayanışma ürettiğini savunuyor. Her toplumsal düzenin altında düzensizlik, her kurumun altında şiddet; her birliğin altında indirgenemez bir çokluk ve kaos yatar. Balandier Amerika yerlilerindeki tören şaklabanı karakteri, Benin’in koyu dindar düzeninde yer bulan Legba figürü; Zunilerdeki kutsal palyaçolar; Avrupa’daki saray soytarıları ve meczuplar gibi pek çok geleneksel “sıra dışı” kişiliği bu düzen-düzensizlik diyalektiği bağlamında ele alıyor. Yazara göre bu kişilerin; “toplumların yüzeyde gizlediğini ifşa etme, düzenin sakladığı kargaşayı gösterme, yapıların; kurumların ve törelerin evcilleştirme süreçlerinden kaçan hareketi drama yoluyla ortaya çıkarma işlevi” vardır.

Modern toplumlarda ise “kolektif yaşamın temel sahnelerinin kendine yer bulduğu büyük sahne” medyadır. Siyasal temsil biçimleri değişmiş; laikleşmenin etkileri görülmekte olsa da iktidarın icra ve işleyişinin modern toplumlarda geleneksel toplumlardan farklı olmadığına dikkat çeken yazar; kitabının sonunda oldukça güncel bir medya analizine de yer veriyor.

Georges Balandier (1920-2016): Antropolog, sosyolog ve düşünür. 1961 yılında Georges Gurvitch’in Sorbonne’daki genel sosyoloji kürsüsünü devralan Balandier 1985’te emekli oldu. Siyasal antropoloji disiplininin kurucularından olan ve 2016 yılındaki ölümüne değin Sorbonne Üniversitesi’nde ders veren Balandier, sağlığında Presses Universitaires de France (PUF) yayınlarının sosyoloji dizisini yönetiyordu. Daha önce yayınevimizden çıkan Siyasal Antropoloji (2010) ve Büyük Rahatsızlık (2019) dışında yayımlanmış çok sayıda eseri arasında şunlar sayılabilir: Sens et puissance: les dynamiques sociales (1971), Le désordre : éloge du mouvement (1988), Civilisation et puissance (2005).